Op woensdagochtend 26 juni 2019 heeft Koning Willem-Alexander in het Groningse Veendam de groene waterstofinstallatie HyStock van Gasunie geopend. Deze installatie vormt de start van een toekomstige waterstofketen, waarin groene energie wordt geconverteerd, opgeslagen en getransporteerd naar afnemers. Een belangrijke en concrete stap op weg naar een duurzaam, CO2-neutraal Nederland. Onze collega Ted Wildenberg was aanwezig tijdens de opening en heeft een verslag hiervan opgetekend.
Door Ted Wildenberg
De waterstofeconomie komt er aan maar wat betekent nu? Dat betekent concreet dat we duurzaam opgewekte waterstof gaan gebruiken voor verschillende doelen in de maatschappij:
- Opslag en transport van duurzaam opgewekte elektrische energie in de vorm van waterstof als het elektriciteitsnet het aanbod van duurzame energie niet kan verwerken;
- Vervangen van fossiele energie, bijvoorbeeld aardgas of benzine, door duurzaam opgewekte waterstof;
- Verduurzamen van een deel van de chemische industrie die de nu uit aardgas gewonnen grijze waterstof gebruikt als grondstof (dus ruim 6 miljard(!) kubieke meters aardgas minder nodig).
Maar waar komt die duurzame waterstof dan vandaan? We halen het niet uit de bodem, het zit nauwelijks in de lucht en we kunnen het ook niet uit de zee halen dus hoe doen we dat dan? Misschien heb je vroeger op school wel eens waterstofgas (“knalgas” noemden we dat dan) gemaakt door twee metalen staafjes in een glas water te houden en dan aan de ene de plus en aan de andere kant de min van een batterij te koppelen: electrolyse! Dus als we te veel aan elektrische duurzame energie hebben (windmolenparken en zonneweides) die de netbeheerders niet op het netwerk kunnen verwerken dan gaan we via een electrolyser er waterstofgas van maken wat we later als energiebron of grondstof weer kunnen gebruiken.
De Gasunie heeft op haar Zuidwending locatie zo’n electrolyser neergezet. Deze electrolyser heeft een vermogen van maar liefst 1 MW en is gekoppeld aan de 2,2 MW (maximaal) zonneweide om het terrein heen. Als ze de opgewekte elektriciteit niet kwijt kunnen op het netwerk dan maken ze er waterstofgas van. Afgelopen woensdag (26 juni 2019) was het dan zover, de electrolyser werd officieel in bedrijf genomen. En omdat dit niet “zomaar” een in bedrijfstelling was, was Koning Willem-Alexander zelf aanwezig om de officiële start van deze installatie bij te wonen. Dat dit slechts het begin is bleek wel uit de verschillende toespraken: Gasunie wil minstens zo’n 20 – 30 MW aan electrolysers in bedrijf gaan nemen op deze locatie.
De Hanzehogeschool Groningen is druk bezig met waterstof, dit blijkt wel uit de vele projecten waaraan deelgenomen wordt. Voorbeeld hiervan is het Hydrogreenn Hoogeveen project waar we een nieuwe en mogelijk later ook bestaande woonwijk gaan aansluiten op een waterstofnetwerk en de huizen verwarmd worden met waterstof cv-ketels. Dus vervanging van aardgas door duurzame waterstof. Een deel van het projectteam had ook een stand op het openingsterrein en Koning Willem-Alexander was dan ook zeer geïnteresseerd in dit unieke project.
Op de onderstaande foto een deel van het projectteam (v.l.n.r.: Willem Hazenberg (Stork), Ted Wildenberg (Hanzehogeschool Groningen), JoànTeerling (Bekaert Brandertechnologie), Jan-jaap Aué (Hanzehogeschool Groningen), Kees Boer (projectmedewerker gemeente Hoogeveen) en Gert Vos (wethouder gemeente Hoogeveen)) met daarvoor een model van de Hoogeveen locatie.